Simon de Wit
In Nederland zijn in de 20e eeuw een groot aantal supermarktformules actief geweest. Verreweg de meeste daarvan zijn inmiddels verdwenen. Veel van die formules zijn overgenomen door een concurrent.
Eén van de oudste formules in Nederland is Simon de Wit. Net als Albert Heijn vindt Simon de Wit zijn oorsprong aan het einde van de 19eeeuw in de Zaanstreek.
Bijna 100 jaar later, om precies te zijn in 1972, wordt het bedrijf overgenomen door groteconcurrent Albert Heijn. Daarmee komt overigens nog geen definitief einde aan het tijdperk Simon de Wit. AH verandert de naam wel: in plaats van Simon de Wit heten de supermarkten vanaf 1972 kortweg Simon. In 1982 wordt ook die naam opgegeven en gaan (bijna) alle winkels verder onder de vlag van Albert Heijn. De naam Simon (de Wit) verdwijnt dan definitief uit het straatbeeld. Een korte geschiedenis.
Officieel is het oprichtingsjaar van Simon de Wit 1916. De firmanten zijn dan Simon de Wit, zijn zoon Maarten de Wit en zijn schoonzoon Jacob Keyzer. Simon de Wit, die werd geboren in 1852, is echter veel eerder begonnen. Al voor 1880 begint hij met de verkoop van kaas vanuit zijn ouderlijk huis in Wormerveer. In 1880 wordt vervolgens de eerste echte winkel geopend.
Daarna gaat het snel. Acht jaar later (1888) opent Simon de Wit het eerste filiaal in Amsterdam en in 1990 telt het bedrijf al 30 winkels. Het magazijn staat dan in Zaandam.
Tot aan 1970 blijft er een nazaat van Simon de Wit aan het roer staan. De laatste is Leonard (Leen), een jongere broer van Simon de Wit; beiden zijn kleinzoon van de oprichter van het bedrijf. Na 1970 komt er een Raad van Bestuur die wordt geleid door de heer D.L. de Bruin. Simon de Wit telt op dat moment meer dan 150 winkels die voornamelijk in de Randstad zijn gevestigd. Alleen al in Amsterdam heeft het bedrijf tientallen winkels.
Een grote brand in het magazijn in Zaandam in 1970 brengt Simon de Wit in de problemen. Volgens medewerkers uit die tijd is er onvoldoende geld om de schade te herstellen en een nieuw distributiecentrum te bouwen. Albert Heijn klopt aan de deur en neemt in 1972 de aandelen over. Simon de Wit telde op dat moment 59 supermarkten, 69 zelfbedieningswinkels en 9 Netto-markten (cash &carry-winkels waar door concessionairs als Blokker en Zeeman ook non-food werd verkocht). Ook diverse campingwinkels (de zogenoemde toko’s). Al deze winkels werden ondergebracht in een werkmaatschappij van AH.
AH was bij de overname van Simon de Wit al wel veel groter dan Simon de Wit. Dagblad De Tijd schreef dat de omzet van Albert Heijn met 1,3 miljard gulden ruim 6x groter was dan die van Simon de Wit waarvan de omzet op 200 miljoen gulden werd geschat. Albert Heijn kreeg door de overname wel veel nieuwe klanten. De klanten waren van Simon de Wit in Amsterdam waren over het algemeen een stuk jonger en kochten ook minder dure artikelen. ‘Albert Heijn was meer voor de chique van Oud-Zuid, terwijl Simon meer voor de gewone mensen was’, zegt Klaas Heideman van Simon. Hij was filiaalmanager van de Simon-supermarkt aan de van Ostadestraat in Amsterdam, de allerlaatste winkel die werd omgebouwd naar AH. Heideman herinnert zich de laatste dag als Simon nog goed. ‘Het was een treurige dag, maar het was niet anders’.
Bronnen: Zaanwiki.nl, Albertheijnerfgoed.nl
Auteur: Henri Maarse